SPORCULAR İÇİN X-RAY ÖLÇÜM CİHAZI DEXA

Gelişen teknolojinin sağlık alanında kullanılması, insanların sağlık durumlarının daha hızlı ve etkili bir şekilde izlenmesine, teşhis edilmesine ve tedavi edilmesine olanak tanır. Bu da insanların daha sağlıklı bir yaşam sürmelerine, hastalıklardan korunmalarına ve yaşam kalitelerinin artmasına yardımcı olur. Teknoloji çağı ile insan bedeninin her parametresini ölçen çeşitli cihazlar geliştirilmiştir. Bu cihazlar elektromanyetik dalgalar, radyo frekansları, x ışınları gibi teknolojiler ile çalışmaktadır.

Kemik mineral yoğunluğu ölçümlerinde yaygın olarak kullanılan DEXA (Dual Energy X-ray Absorptiometry) teknolojisi tıp tarihinin son 30 yılındaki önemli gelişmelerden biri olarak kabul edilmektedir.

DEXA teknolojisi kemik mineral yoğunluğu ölçümlerinin yanı sıra vücut bileşenlerinin değerlendirilmesinde kullanılır. DEXA teknolojisi x ışınlarını kullanarak yağ ve kas kütlesi hakkında bilgi edinilmesine olanak tanır. Kemik mineral yoğunluğu verileri özellikle osteoporoz tanısı ve tedavisinde kullanılmakta iken yağ ve kas kütlesi verileri genel tıp literatüründe obezitenin teşhisi için kullanılmaktadır. Aynı zamanda literatürde sporcularda performans takibi, yaralanma riskinin değerlendirilmesi ve beslenme takibi amacıyla da kullanıldığı bilinmektedir.

Elektromanyetik dalgalar, radyo frekanslar ve x ışınları gibi teknolojileri kullanan görüntülenme tekniği olan cihazların cihazı tanıyan, konu hakkında eğitimi almış kişiler tarafından kullanılması önerilir. DEXA teknolojisi ölçüm ve raporlama konusunda kullanıcı dostu bir yaklaşıma sahiptir. DEXA’nın ölçüm ve raporlama süreçlerindeki kolaylık ve hız, sağlık profesyonellerinin verimliliğini artırabilir. Ölçüm süreci genellikle hızlıdır ve sonuçlar hemen elde edilebilir. Ayrıca, DEXA ölçümleri için gerekli olan radyasyon dozu oldukça düşüktür, bu da hasta güvenliği açısından önemlidir.

DEXA teknolojisinin kolay kullanımı, hızlı ölçüm süreci ve düşük radyasyon dozu, bu teknolojiyi vücut bileşenlerinin değerlendirilmesinde yaygın bir araç haline getirirken, sağlık profesyonellerine ve uzmanlara güvenli ve etkili bir şekilde kullanma imkanı sunar.

Kişi ölçüm sırasında yorulmaz, efor uygulamaz, hareket etmez. Bu sayede DEXA teknolojisi her yaş grubunda uygulanabilecek bir ölçüm yöntemi olarak karşımıza çıksa da küçük yaş gruplarında kıkırdak ossifikasyonu (kemikleşme) tam olarak gerçekleşmediğinden kullanımı pek uygun görülmez.

DEXA teknolojisinin sporcularda kullanımı aşamasında ise farklı şartlamalar ve ölçüm için uygun koşullar sağlanması gerekir. Bu alanda araştırma yapacak kişilerin doğru sonuç için hangi parametreler üzerinde yoğunlaşacağı önem arz etmektedir. Nana ve arkadaşlarının 2016 yılında 14 makaleyi inceleyen derlemesinde sporcular için protokollerin sınırlı kaldığını raporlanmıştır.

Bu bağlamda, sporcularda DEXA teknolojisinin kullanımına yönelik daha kapsamlı araştırmaların yapılması ve mevcut protokollerin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu sayede, sporcuların sağlık ve performanslarıyla ilgili daha doğru ve güvenilir bilgilere ulaşılabilir, böylece antrenman programları ve beslenme planları daha etkili bir şekilde optimize edilebilir.